Duurzaamheid niet meer weg te denken in e-commerce.
Bernoud Jonker, 01 okt 2019
Duurzaamheid is niet meer weg te denken. Gelukkig is tegenwoordig bijna iedereen ervan overtuigd dat we beter moeten omgaan met de aarde en de bronnen die de aarde ons biedt. Langzaam wordt het duidelijk dat duurzaamheid niet voor specifieke industrieën is maar dat iedereen daar een bijdrage aan heeft, zo ook voor e-commerce.
Webshops hebben voor verduurzaming een aantal mogelijkheden waarmee ze een bijdrage aan duurzaamheid kunnen leveren, te denken valt aan: de last-mile, duurzaam verpakken, goede productinformatie, bewust consumeren en de interne organisatie. Deze opties worden in delen verder toegelicht, maar eerst een verdieping met betrekking tot duurzaamheid, want wat betekent dit concreet.
Duurzaamheid
Duurzaamheid is een breed begrip en kan op verschillende manieren geïnterpreteerd worden. Wanneer je duurzaamheid vanuit een zakelijk perspectief bekijkt dan gaat dit over het nemen van verantwoordelijkheid voor de effecten van je bedrijfsactiviteiten en noodzakelijke acties in gang zet om de schadelijke gevolgen te reduceren, te elimineren en bij voorkeur om te buigen aar iets wat iets toevoegt zoals schonere lucht of grondstoffen. Vanuit zakelijk perspectief wordt er bij duurzaamheid vaak vanuit 3 perspectieven getoetst:
- Milieubewust: Wordt er zuinig omgegaan met grondstoffen en/of worden vervuiling tegengegaan?
- Sociaal verantwoord: Heft het een positief effect op de organisatie maar ook op alle andere betrokkenen?
- Financieel verantwoord: Is de uitvoering betaalbaar of brengt het de continuïteit in gevaar?
Last-mile
Het grote verschil tussen de traditionele manier van retail en e-commerce zit voornamelijk in de laatste fase van de reis. In het kader van duurzaamheid is het belangrijk om de afstand zo kort mogelijk te houden en daarbij de wijze van transport zo milieuvriendelijk mogelijk.
In de situatie van traditionele retail is er feitelijk maar 1 logistiek scenario:
- Conventioneel winkelen: consument gaan naar de winkel om daar het product uit te zoeken en mee te nemen.
In de e-commerce situatie zij er een aantal mogelijke logistieke scenario’s:
- Bezorging aan huis: online kopen met bezorging aan huis
- Pick-up-point bezorging: online kopen met pakket ophalen bij een pick-up point
- Drop-off-point bezorging: online kopen met vervoer naar rand van stad (wijk) en vervolgens bezorging met een fiets.
In principe is de logistieke afhandeling binnen e-commerce duurzamer als de traditionele afhandeling, dit omdat de consumenten niet individueel naar de winkel gaan en de aflevering geoptimaliseerd kan worden door een efficiënte route te berekenen. Hoewel de berekeningen afhankelijk zijn van een aantal specifieke omstandigheden is binnen e-commerce de logistieke optie via een pick-up point het minst duurzame scenario. Dit komt mogelijk vreemd over, maar dit wordt veroorzaakt doordat consumenten hun pakket vaak met een auto ophalen. Het meest schone scenario is de logistieke optie met een drop-off-point omdat de reis relatief het meest duurzaam door een efficiënte overbrugging van de afstand en de last-mile per fietskoerier.
Het scenario bezorging aan huis wordt schadelijker naarmate de bewoners niet thuis zijn en er een tweede levering moet worden uitgevoerd. In alle e-commerce scenario’s geldt dat het gebruikte vervoermiddel zo duurzaam mogelijk moet zijn.
Duurzaam verpakken
Veel bedrijven her-verpakken het product voordat het naar de consument wordt gestuurd. Dit omdat ze het product correct en schadevrij bij de consument willen afleveren, bij voorkeur in een verpakking die door bedrukking van logo’s de afzender promoot. Schadevrij is daarbij belangrijk omdat het retourzenden sowieso minder duurzaam is. De belangrijkste functie van verpakking is bescherming van het product tijdens transport, na het uitpakken is de verpakking niets meer dan afval en dus minder duurzaam. Een andere rol van verpakking is onderdeel van de unboxing experience waarbij het uitpakken een wow moet opleveren.
Het is duidelijk dat verpakking in het kader van duurzaamheid om extra aandacht vraagt. Om de verpakking duurzamer te maken zijn er de volgende opties:
- Slimmer verpakken: hierbij is er aandacht voor het soort materiaal dat gebruikt wordt en het gebruikte volume van de verpakking
- Hergebruiken van verpakking: waarbij een verpakking vaker kan worden gebruikt of een nieuwe functie waarmee de levensduur verlengd wordt
Bij verpakking is het belangrijk om de voorkeur te geven aan recyclebare materialen zoals karton en daarbij zo min mogelijk op de verpakking te printen omdat inkten schadelijk zijn. Indien het onvermijdelijk is dat er verschillende materialen in een verpakking gebruikt worden zoals bijvoorbeeld karton in combinatie met plastic is het belangrijk dat de materialen eenvoudig te scheiden zijn. Tevens is het aan te raden om de verpakking zo klein mogelijk te kiezen omdat het vervoer van lucht onnodig is en dus de duurzaamheid verminderd.
Een vervolg stap op weg naar een duurzame oplossing kan zijn om de verpakking retour te laten sturen zodat deze hergebruikt kan worden. Hieraan kleven nadelen omdat de milieubelasting van het terughalen moet opwegen tegen de milieubelasting van de alternatieve opties zoals hergebruik door consument of weggooien.
Een potentieel interessante optie is om na te denken hoe de verpakking een tweede leven kan krijgen en door de consument voor andere toepassingen kan worden gebruikt. Als de unboxing experience minder belangrijk is dan kan ook overwogen worden om producten niet in een nieuwe verpakking te versturen maar in de verpakking waarin deze wordt aangeleverd of in een gebruikte verpakking.
Goede product informatie
In bijvoorbeeld de online kleding branche is het niet ongebruikelijk dat 30 – 50 procent van de verstuurde pakketten weer retour komt. Dit heeft vaak verschillende redenen zoals bijvoorbeeld dat de maat niet past of dat de kleding niet voldoet aan verwachtingen. In eerste instantie lijkt dit probleem bij de consument te liggen maar wie hier langer naar kijkt zal tot de conclusie moeten komen dat de webshop hier zelf ook invloed.
Een slimme manier om retouren te voorkomen is om goede product informatie te geven en daarbij te letten op de volgende onderdelen:
- Betrouwbare maatvoering: bij kleding willen maten nog weleens verschillend uitvallen. Door dit vooraf te controleren en eventueel in de specificaties te benadrukken kan behalve een maat ook een indicatie gegeven worden of deze ruim of juist klein uitvalt.
- Verwachtingen/gebruik specificeren: door breedvoeriger te zijn over de materialen en/of het gebruik kan een teleurstelling bij de consument worden voorkomen, zoals bij kleding hoe het materiaal voelt en valt en bij gereedschap op welke materialen dit wel of niet kan worden toegepast.
Bewust consumeren
Verduurzaming is niet alleen iets waar bedrijven over nadenken, consumenten doen dat ook. Dat betekent dat consumenten zich bewust zijn en ook de duurzaamheidsbril op hebben wanneer ze online actief zijn. Hoewel consumenten vaak voor gemak en een lage prijs kiezen denken ze ook na over het milieu en zullen begrijpen dat er ook van hun een bijdrage wordt verwacht. Zo zullen consumenten nadenken over de logistiek over de verpakking en retourzendingen. Met een klein beetje hulp is de consument bereid om andere keuzes te maken en mogelijk, wanneer dit goed wordt gemotiveerd, om meer te betalen.
Interne organisatie
Misschien is dit een inkoppertje, maar de eigen organisatie moet natuurlijk ook duurzaam zijn ingericht. Hierbij moet gedacht worden aan de huisvesting, de meubelen, de apparatuur/gereedschap en het gebruik:
- Huisvesting: of het gebouw nu eigen bezit is of gehuurd, belangrijk is om de mogelijkheden te onderzoeken hoe bijvoorbeeld het energiegebruik kan worden gereduceerd en het gebouw CO2 neutraal gemaakt kan worden.
- Meubelen: naast een gebouw beschikt iedere organisatie over meubelen, belangrijke vragen zijn: van welk materiaal zijn ze geproduceerd, waar en door wie zijn ze geproduceerd en hoe worden getransporteerd, maar ook wat er met de meubelen gebeurd als ze niet meer gebruikt worden.
- Apparatuur/gereedschap: net zo noodzakelijk in iedere organisatie is apperatuur en gereedschap ook hierbij moeten vragen gesteld worden als: van welke materiaal gemaakt, het energie gebruik maar ook wat er met de meubelen gebeurd als ze niet meer gebruikt worden.
- Gebruik: Last-but-not-least is het natuurlijk ook hoe wij er mee omgaan. Als we het licht niet uitdoen of de computer niet afsluiten, of ruw met meubelen en materialen omgaan dan zal het energie verbruik hoger uitvallen en de levensduur verkorten. Beide hebben een negatief effect op de duurzaamheid.
Conclusie
De e-commerce industrie is volop in beweging. Ging het eerst om prijs en snelheid, daar komt nu een nieuwe waarde bij: duurzaamheid. In eerste instantie lijkt dit kostprijs verhogend maar wie goed oplet kan hier kansen zien om op te vallen door milieuvriendelijke oplossingen te bieden en daarmee het verschil te maken. Dit geldt zeker voor de aarde en met een beetje geluk ook voor consumenten.